วันละเล็กละน้อยจากเตียงป่วยของบรรณาธิการหมอชาวบ้าน

ประเวศ วะสี

อังคาร 16 เมษายน 67

ผมเป็นโรคหัวใจเมื่อวันอังคารที่ 27 ก.พ. 67 เข้าโรงพยาบาลเมื่อเช้ามืด 28 ก.พ. ได้รับการผ่าตัดต่อเส้นเลือดหัวใจ แล้วกลับมาบ้านเมื่อ 29 มีนาคม 67

ที่บ้าน ภรรยาและลูกจัดให้นอนเตียงพยาบาลเหมือนที่โรงพยาบาล และมีผู้ดูแลประจำตัวคล้ายที่โรงพยาบาล

เมื่อคืนวันจันทร์ที่ 15 เม.ย. ผมขึ้นเตียงเวลา 21 น. กินยาก่อนนอน 1 เม็ดครึ่ง ถึงเวลา 23 น. ยังไม่หลับ เลยขอยาลอราซีแพม ซึ่งเป็นยานอนหลับจากผู้ดูแล 1 เม็ด นอนต่อไปอีก 1 ชั่วโมง ถึงเวลา 24 น. ก็ยังไม่หลับ กระสับกระส่าย คิดโน่นคิดนี่ และสวดมนต์หลายบทก็ยังไม่ได้ผล

คิดจะปลุกภรรยาก็ไม่ได้ผล คิดจะโทรถึงลูกสาวก็อยู่ห่างไกลคนละบ้าน หาที่พึ่งไม่ได้ ต้องคิดพึ่งตัวเอง

พระพุทธเจ้าสอนว่า “ทุกข์” เกิดจาก “ตัณหา” หรือความอยาก

ทุกข์ขณะนี้คือ นอนไม่หลับ

สาเหตุ ตัณหา คืออยากนอนให้หลับ

ขจัดทุกข์ คือขจัดเหตุ อันได้แก่ความอยาก เราต้อง “หยุดอยาก” นอนหลับ

โดยนึกถึงภาษาบาลีที่จำได้ด้วย “ตัณหายะ อเสสะ วิราคะ นิโรโธ”

ตัณหายะ–ขจัดตัณหา อเสสะ–ไม่มีเศษเลย วิราคะ–จางคลาย นิโรโธ-สิ้นสุด

คือหยุดตัณหาโดยไม่ให้เหลือเศษเลย

เพราะหยุดอยากหลับ ความทุกข์ก็หยุดทันที

และไม่รู้ว่าหลับไปตั้งแต่เมื่อใด